Deze kinderen kijken op hun eigen manier naar de wereld. Hun scherpe denken en grote nieuwsgierigheid gaan samen met een bijzondere manier van waarnemen, voelen en reageren.
Dat maakt hen uniek, maar soms ook kwetsbaar.
Bij Het Lampje kijken we verder dan labels. We zien het hele kind.
We vragen: Wat heeft dit kind nu nodig om tot bloei te komen?
En: Wat kan de omgeving doen om mee te groeien en te ondersteunen?
Thuis:
- Soms explosief reageren of juist heel stil
- Vasthouden aan eigen ideeën, grote drang naar autonomie
- De wereld van het kind, en het gezin, wordt soms kleiner
- Altijd op zoek naar nieuwe uitdagingen of juist niets durven doen
- Constante strijd met broers en zussen, echt op leven of dood
Op school:
- Onderpresteren of juist heel vlot door de leerstof gaan
- Zeggen dat alles saai of te makkelijk is
- 'Makkelijke' praktische stappen niet kunnen uitvoeren
- Het gevoel dat er meer inzit, ondanks alle cognitieve aanpassingen
Sociaal:
- Lijken zelfverzekerd, maar begrijpen de ongeschreven regels niet altijd
- Onaangepast eerlijk en niet flexibel naar anderen
- Jongens doen vaak niet mee met stoer gedrag, meisjes voelen zich minder aangesproken door mode of ‘BFF’-groepjes
- Sluiten zich af en daardoor het hele gezin
- Emotioneel heel erg expressief, niet afgestemd op de leeft
Waarom herkennen soms zo lastig is
Op het eerste gezicht lijken hoogbegaafdheid en autisme soms veel op elkaar.
-
Een kind kan zich intens verdiepen in een onderwerp
-
Gevoelig reageren op geluid, licht of emoties
-
Moeite hebben met aansluiting vinden
Maar gedrag kan misleidend zijn.
ASS kan er bij meisjes anders uitzien dan bij jongens. Daarom kijken wij verder, naar het denkprofiel en de manier waarop een kind informatie verwerkt en ervaart.
Moeten we bang zijn voor misdiagnoses?
Soms worden hoogbegaafdheid en autisme bij kinderen niet meteen herkend. Dat komt vaak omdat deze kinderen heel goed kunnen compenseren: ze verbergen hun uitdagingen of passen zich aan zonder dat het opvalt. Hierdoor kunnen belangrijke signalen makkelijk over het hoofd gezien worden.
Dit komt vaak doordat de testafnemer enkel kennis heeft over één van beide domeinen.
Twee sporen, één doel
Bij Het Lampje werken we op twee sporen:
-
De omgeving aanpassen – minder obstakels, meer mogelijkheden.
-
Het kind ondersteunen – leren hoe het zijn of haar talenten kan inzetten, niet om te passen in het systeem, maar om stevig en autonoom in het leven te staan.
Autonomie, betrokkenheid en competentie zijn daarbij onze richtingwijzers.
Want als een kind zich competent voelt, nemen angst en frustratie af – en groeit het vertrouwen.
Wat doen?
Wil je ontdekken hoe je een dubbelbijzonder kind met hoogbegaafdheid en autisme kunt ondersteunen?
- Bekijk de webinar over de dubbeldiagnose
- Volg een opleiding
- Laat een denkprofiel van je kind opmaken
- Neem vrijblijvend contact op
Is een school die zich richt op hoogbegaafde kinderen aangewezen voor deze kinderen?
Dat kan, maar is niet automatisch de beste keuze. Een school voor hoogbegaafden biedt vaak veel cognitieve uitdaging, maar houdt niet altijd rekening met de de bijkomende noden van het autisme. Belangrijk is dat de school beide aspecten begrijpt en ondersteunt, omdat het een én-én verhaal is. De juiste ondersteuning kan zowel in het reguliere als het buitengewone of speciale onderwijs gegeven worden. Open-communicatie en echt kijken naar het kind dat het schooltraject een succes wordt.
Is buitengewoon of speciaal onderwijs niet beter voor deze kinderen vanwege hun autisme?
Niet per se. De keuze voor onderwijs hangt af van de noden van het kind, niet alleen van het label. Sommige kinderen bloeien op in regulier onderwijs met passende ondersteuning, anderen hebben baat bij de structuur van buitengewoon onderwijs. Het gaat altijd om een individuele afweging samen met het kind, ouders en school.
Het gaat op school goed, maar thuis is er veel spanning. Wat nu?
Bij hoogbegaafde kinderen met autisme komt het vaak voor dat ze op school veel energie steken in het volgen van lessen, het omgaan met prikkels en het afstemmen op anderen. Ze doen vaak erg hun best om zich aan te passen en alles “goed” te laten verlopen. Dat kost echter veel energie.
Thuis, in de veilige omgeving, laten kinderen deze opgebouwde spanning los. Dit kan zich uiten in vermoeidheid, boosheid of overprikkeling. Het betekent niet dat het thuis misgaat, maar juist dat uw kind zich veilig genoeg voelt om de spanning te ontladen.
Door dit patroon te herkennen, kunnen we samen zoeken naar manieren om de belasting overdag te verlagen en uw kind ook thuis meer rust en balans te geven.
Moet een kind dat cognitief voorloopt maar sociaal moeite heeft, versneld worden?
Versnellen is geen standaardoplossing. Het kan voor sommige kinderen helpend zijn om beter aan te sluiten bij hun cognitieve niveau, maar bij anderen kan de sociale ontwikkeling hierdoor extra onder druk komen te staan. Het gaat dus om de afweging: wat heeft dit kind op dit moment het meest nodig? Soms betekent dat versnellen met extra sociale ondersteuning, soms juist meer uitdaging binnen de huidige groep. De beslissing maken we altijd in overleg en afgestemd op het individuele kind.