Hoogbegaafdheid herkent autisme niet
🌟 Waarom autisme bij hoogbegaafdheid vaak over het hoofd wordt gezien
Wanneer we kijken naar gedrag van kinderen, doen we dat vaak door één bril. Bij hoogbegaafdheid komt het geregeld voor dat bepaalde gedragingen, die ook typisch kunnen zijn voor autisme, enkel vanuit het hoogbegaafdheidsperspectief worden bekeken. Daardoor blijft soms een belangrijk stukje van de puzzel onzichtbaar.
👀 Oogcontact
Zowel hoogbegaafde kinderen (Silverman) als kinderen met autisme kunnen moeite hebben met oogcontact. Voor beiden kan het het intens en vermoeiend zijn. Toch wordt het maken van oogcontact soms onterecht gezien als “bewijs” dat er géén sprake kan zijn van autisme. Een misvatting, want veel mensen met autisme kunnen wel oogcontact maken.
💬 Sociale contacten
Hoogbegaafde kinderen vinden niet altijd aansluiting bij leeftijdsgenoten. Gagné benadrukt het belang van peers, kinderen met wie ze echt kunnen verbinden.
Bij autisme spelen andere factoren mee: moeilijkheden in communicatie en sociale interpretatie kunnen verbinding bemoeilijken. Aan de buitenkant lijkt het gedrag soms hetzelfde, maar de achterliggende reden is fundamenteel anders.
🔎 Intense interesses
Silverman beschrijft hoe hoogbegaafde kinderen zich volledig kunnen verliezen in hun interesses. Dat zien we ook bij kinderen met ASS, al is de motivatie anders.
Waar hoogbegaafde kinderen vooral gedreven worden door nieuwsgierigheid en uitdaging, zoeken kinderen met autisme vaak rust, voorspelbaarheid of houvast in hun fascinatie.
🎧 Sensorische gevoeligheden
Dabrowski’s overexcitabilities tonen dat hoogbegaafde kinderen extra gevoelig kunnen zijn voor prikkels. Dat lijkt sterk op wat we zien bij autisme, hoewel de oorzaak verschilt. Daar spreken we eerder over over- en onderreactiviteit ipv hooggevoeligheid, wat een volkomen andere oorsprong vindt.
💡 Denken en begrijpen
Hoogbegaafde kinderen denken vaak divergent (Gardner): ze leggen moeiteloos verbanden en bekijken situaties vanuit verschillende invalshoeken.
Ook bij autisme zien we diep nadenken, maar dan vanuit de behoefte om de wereld te begrijpen en voorspelbaar te maken. Twee vormen van intens denken, met elk hun eigen motor.
🎯 Perfectionisme en faalangst
Betts en Neihart beschrijven hoe perfectionisme en faalangst vaak hand in hand gaan bij hoogbegaafden: ze leggen de lat hoog, soms te hoog.
Bij autisme zien we gelijkaardig gedrag, maar vanuit de behoefte aan absolute juistheid of het ontbreken van nuance in verwachtingen.
👓 Kijken met meerdere brillen
Achter vergelijkbaar gedrag kunnen totaal verschillende oorzaken schuilgaan. Daarom is het belangrijk om steeds met meerdere brillen te kijken: naast hoogbegaafdheid kan er ook sprake zijn van een andere manier van denken, zoals autisme.
Die open blik maakt vaak het verschil tussen een kind dat bloeit en een kind dat uitgeput raakt.
Gelukkig groeit het bewustzijn. Steeds meer HB-coaches en leerkrachten kijken onbevooroordeeld naar deze kinderen en zoeken samen naar wat echt werkt.
🌈 Nieuwsgierig naar dit andere denken?
Tijdens onze inleefdag stap je in de wereld van deze kinderen.
Je ervaart hoe het is om op een autistische manier te denken en ontdekt tegelijk hoe dit zich verhoudt tot hoogbegaafdheid.
Een waardevolle ervaring voor iedereen die met kinderen werkt, begeleidt of leeft.
👉 Stap mee in hun wereld. Ontdek, ervaar en begrijp.
Tot dan!
