Toolbox: Deel II
🧡💛 Welke elementen zijn bepalend (DEEL II)
In het vorige artikel sprak ik over de boomstructuur in functie van het belang van de ontwikkeling van Theory of Mind, Executieve vaardigheden en Centrale Coherentie.
In deze nieuwsbrief wordt een overzicht gegeven van de onderliggende deelaspecten van de Centrale Coherentie.
Centrale Coherentie
Centrale Coherentie wordt vaak gezien als het zien van details. Er wordt makkelijk gezegd dat mensen met autisme detaildenkers zijn, aangezien ze details zouden zien die wij niet zien. Maar niets is minder waar. Iedere persoon met autisme ziet net zoveel details als wij. Hij heeft het wel moeilijker met prioriteiten toe te kennen aan wat hij ziet of hoort. Hierdoor maakt hij minder makkelijk het onderscheid tussen hoofd- en bijzaken in zijn waarneming. Zo kan hij minder, net zoveel, of juist meer aandacht besteden aan wat de buitenwereld ‘details’ of ‘belangrijke elementen’ zijn. Hierdoor lijkt het voor ons dat hij soms meer details ziet dan wij.
Waar gaat Centrale Coherentie dan wel over?
Wanneer we waarnemen, krijgen we heel wat prikkels te verwerken. De Centrale Coherentie is de mate waarin en de manier waarop we deze prikkels met elkaar gaan verbinden en samenhang zoeken.
Even een voorbeeld: Je zit in een quiz en jouw opdracht is te raden wat er zich in de voeldoos bevindt. Je begint met 1 hand en je tast de doos af op zoek naar een voorwerp. Je hebt iets gevonden en je voelt: de temperatuur, de hardheid, de vochtigheid, de vorm, …. Tal van elementen die je op gevoel kan waarnemen. Door het samenbrengen van al deze elementen, krijg je een beter beeld van wat je mogelijk in je handen hebt. Maar al te vaak lukt dat niet (of zal ik beter voor mezelf spreken
😉). Je teamleden kijken je gespannen aan. Je slaagt er nog niet in om de verschillende waargenomen prikkels tot een geheel samen te leggen. Je blijft jezelf afvragen wat het nu kan zijn en je probeert het ding langs alle kanten betasten. Je weet dat het voorwerp hard of zacht aanvoelt, koud of warm, groot of klein, van welk materiaal, … Al deze informatie leg je samen om te raden wat het voorwerp zou kunnen zijn. Als het je niet lukt om een correct antwoord te geven, zeg je dit, of doe je een gok.
Dit is wat Centrale Coherentie concreet betekent voor mensen met autisme. Ze nemen deeltjes van de omgeving waar (auditief, visueel, tactiel, emotioneel, …) en ze moeten dit tot 1 zinvol geheel samenplakken. Maar dat is moeilijk voor hen. Soms worden ze overrompeld door de hoeveelheid aan prikkels, vaak kunnen ze hoofd- en bijzaken niet onderscheiden, soms blijven ze steken bij 1 afzonderlijke prikkel en gaan ze hiermee verder, of nemen ze 1 prikkel en verbinden er een eigen herinnering aan. Kortom, ze slagen er niet in om een samenhang te vinden tussen de aangeboden prikkels. De druk van de omgeving maakt dat ze zich vaak gedwongen voelen een antwoord te geven, waardoor ze gokken of zeggen: ‘Ik weet het niet’.
Zoals je wel zal kunnen afleiden is deze Centrale Coherentie een bepalende factor om te begrijpen wat er rondom jou gebeurt op verschillende domeinen: sociaal, school, thuis, … Het is bepalend voor de andere onderdelen die we gaan zien: Executieve Functies en Theory of Mind.
Via de Toolbox-opleiding kan je deze Centrale Coherentie nauwgezet in kaart brengen door in te zoomen op 6 verschillende deelaspecten. Hierdoor praat je niet langer over dé Centrale Coherentie, maar over het deelaspect waar een kind moeilijkheden mee ondervindt. Het kan hier onder andere gaan over welke informatie een kind al dan niet ontvangt, het belang dat het hecht aan de informatie of het begrijpen van concepten.
Meer weten?
Wil je nog verder leren over hoe Centrale Coherentie en de andere aspecten van cognitieve ontwikkeling bij kinderen met autisme effectief in kaart kunnen worden gebracht? Overweeg dan om je in te schrijven voor onze Toolbox-opleiding. Deze opleiding biedt een diepgaande en praktische benadering om inzicht te krijgen in de unieke cognitieve processen die van invloed zijn op de waarneming en informatieverwerking.
In de Toolbox-opleiding duiken we dieper in de zes deelaspecten van Centrale Coherentie, maar ook in andere belangrijke cognitieve vaardigheden zoals Executieve Functies en Theory of Mind. Door gerichte oefeningen, casusbesprekingen en handige tools leer je hoe je deze deelaspecten kunt identificeren, analyseren en ondersteunen bij kinderen in de praktijk. Zo kun je niet alleen praten over ‘de’ Centrale Coherentie, maar ook écht inspelen op specifieke uitdagingen en leerbehoeften.
Meer informatie en inschrijven voor de opleiding kan via deze link
