Hoogbegaafde meisjes met autisme
Meisjes met autisme
Ken je een meisje met de dubbeldiagnose autisme en hoogbegaafdheid? Waarschijnlijk heb je nog niet veel informatie gevonden over deze meisjes.
Het onderzoek naar deze meisjes is pas recent op gang gekomen. Een moeilijkheid daarbij is dat er nog niet veel onderzoek werd uitgevoerd naar meisjes met autisme, laat staan naar hoogbegaafde meisjes.
Het is dan ook moeilijk om je juist te informeren.
In deze post kun je je licht al opsteken. Lees wat die dubbeldiagnose bij meisjes zo speciaal maakt.
Diagnose
We merken dat (hoogbegaafde) meisjes met autisme, niet zo snel opgemerkt worden als jongens. Jongens krijgen 4 keer meer deze diagnose dan meisjes. Toch weten we dat er niet 4 keer minder meisjes zijn met autisme dan jongens.
Hoe komt het dan dat de diagnose zo moeilijk verloopt?
Zoals zo vaak worden eerste signalen op basis van het gestelde gedrag opgevangen door ouders of leerkrachten. Bij meisjes merken we op dat deze gedragssignalen dusdanig verschillen van deze van jongens én van de clichés die worden weergegeven in films zoals Rainman of Ben X.
Meisjes lijken minder problemen te ondervinden.
- Meisjes zijn in staat langer communicatief te camoufleren, omdat ze dit door hun poppenspel en de aangemeten zorgende rol beter hebben leren compenseren.
- Meisjes zijn zeer begaan met hun medeleerlingen. Ze analyseren hun vriendschappen, ruzies, onenigheden tot in het oneindige.
- Meisjes vertonen een soms zeer uitgesproken soort van 'empathie' en komen op voor andere kinderen.
Het verschil tussen jongens en meisjes is gericht op kwalitatieve verschillen i.p.v. kwantitatieve.
Zelfde autisme, ander gedrag
Autisme bij meisjes uit zich anders als bij jongens, op verschillende momenten van hun ontwikkeling.
- Jongens scoren vaker hoger op IQ-testen.
- Jongens spelen op een meer repetitieve en minder complexe manier.
- Meisjes zijn beter in ‘doen-alsof-spelletjes’. Ze scoren hoger op georganiseerde spelletjes.
- Meisjes zijn bij diagnose iets sterker in hun communicatie. Ze scoren ook beter op non-verbale communicatie, zoals oogcontact.
- Sociale problemen verschijnen bij meisjes in de vroege puberteit, terwijl dat bij jongens gebeurt wanneer ze kind zijn.
- Jongens concentreren zich moeilijker in vergelijking met meisjes.
- Ongepast gedrag uit zich bij jongens meer via agressie. Meisjes trekken zich makkelijker terug en worden timide en afhankelijk. Hierdoor wordt hun gedrag niet als problematisch aanzien.
- Ouders en begeleiders overschatten de mogelijkheden van meisjes, vooral qua communicatie.
Door het gebrek aan duidelijk externaliseren alarmerend gedrag, gaan alarmbelletjes later of niet af bij meisjes. Heel wat meisjes ondervinden pas in de vroege puberteit (5e leerjaar) ernstige problemen op sociaal vlak.
De gevolgen van het vaststellen
Zoals je hierboven al kon afleiden, uiten meisjes autisme anders. Vaak worden ze onder-gediagnosticeerd en mislopen de nodige ondersteuning. Elementen waar je wel op kan letten zijn:
- Ga verder met onderzoek als het meisje de score voor autisme net niet haalt.
- Wees bewust dat heel wat signalen pas de kop op steken in de vroege puberteit.
- Vergelijk haar gedrag en manier van omgaan met anderen met het gedrag van andere meisjes van haar leeftijd.
- Ze vertoont geen overdreven repetitief gedrag, ze heeft geen uitgesproken obsessies.
- Ze stelt over enthousiast gedrag, zonder remming, super vrolijk, zonder grenzen van de anderen te respecteren.
- Binnen een gesprek worden tal van onderwerpen aangesneden. Het vraagt heel wat kunst- en vliegwerk om te volgen.
- Je kan onaangepast gedrag zien via haar schuchterheid en afhankelijkheid, in plaats van opstandig gedrag.
- Ze is vaak gefocust op relaties en analyseert deze extreem.
- Sociale relaties moet je blijven uitleggen en duiden op een leeftijd dat ze dit reeds zou kunnen begrijpen.
- Ze kan haar buikgevoel minder gebruiken, maar verwerkt alles cognitief.
- Extreem loyaal t.o.v. anderen.
- Grote vorm wat betreft 'je-m'en-foutisme' voor mode, meningen, .... Ze komt als zeer sterke persoon met een uitgesproken mening over.
- Komt op voor zwakkere kinderen, zonder zich te laten te intimideren door anderen.
- Vertoont soms 'bizarre' logica, die je niet kan thuis brengen.
Heel wat gedrag dat dus alarmbelletjes kan laten afgaan. Maar, laat dit nu een eerste stap zijn binnen het proces van herkenning.
Opletten binnen diagnose
Het opmerken van niet-aangepast gedrag wordt vaak door ouders als eerste gemeld. Wanneer ze aankloppen bij zorgverleners, worden hun zorgen niet altijd even serieus genomen. Een lange zoektocht volgt...
Bij het effectief diagnosticeren, moet er gelet worden op de uitzonderlijke compensatietechnieken. Een 1-1 setting van een diagnoseruimte, biedt hen de rust en het overzicht om dit talent volop in te zetten.
Laat genoeg onverwachte gebeurtenissen plaatsvinden, zodat je kan observeren hoe dit meisje binnen een niet georchestreerde setting reageert.
Compenserende technieken van hoogbegaafde meisjes zijn:
- kopiërend gedrag
- afwachtende houding om alles te observeren
- humor om hun disfuncties weg te lachen
Door middel van een schoolobservatie, neem je het meisje in een dynamische, weinig voorspelbare situatie waar. De snelheid van sociale contacten, maakt dat ze niet tijdig cognitief kunnen compenseren. Het geeft een realistischer beeld van haar functioneren.
Maar, bovenstaande elementen zijn allen gebaseerd op gedragsobservaties. Dit is slechts het wel bekende topje van de spreekwoordelijke ijsberg.
De wortel van de ijsberg is opgebouwd uit het autistische denken: Theory of Mind, Centrale Coherentie, Executieve Functies en Contextblindheid. Lees zeker de reeks artikels om meer te weten te komen over de verschillende onderwerpen.
Dit autistisch denken bepaalt op welke manier een kind prikkels opneemt en verwerkt. De oorzaak van hun gedrag en niet het gedrag zelf!
Vraag dit bij een diagnose dus ook steeds na en wees kritisch!
Het Lampje doet onderzoek naar het autistisch denken bij kinderen. Wil je meer informatie, neem dan zeker contact op, of klik op onderstaande link.
