🧡💛 Stress en Autisme bij Kinderen en Jongeren: Begrijpen en Samen Oplossen
Kinderen met autisme krijgen vaak te maken met stress. En dat is niet zomaar wat stress zoals we die allemaal wel eens voelen – bij hen bouwt het zich vaak stilletjes op, totdat het eruit knalt of dat ze volkomen blokkeren.
Stress tonen is voor hen geen ‘probleemgedrag’, maar een manier om te overleven in een wereld die soms overweldigend is. Als we dat begrijpen, kunnen we stoppen met het kind de schuld te geven van wat er gebeurt en gaan kijken hoe we samen met hen kunnen werken aan meer rust.
We proberen stress aan te pakken op het moment dat het zichtbaar wordt: wanneer een kind boos wordt, zich terugtrekt of misschien gaat huilen. Maar dat is alsof je een lekke band probeert te repareren terwijl je nog steeds rijdt. Stress begint veel eerder en bouwt zich in de loop van de tijd op. Als we die momenten eerder leren herkennen, kunnen we samen met het kind aan oplossingen werken.
Laten we even naar een voorbeeld kijken:
Situatie:
Sam, een jongen van 9 jaar, krijgt op school te horen dat de gymles niet doorgaat en dat de klas in plaats daarvan een muziekproject gaat doen. Sam heeft al geleerd dat deze dingen kunnen gebeuren. Maar hij ervaart er veel stress door. Ook hier heeft hij geleerd dat de school niet de gepaste manier. In het verleden hoorde hij op deze momenten vaak: “Kom op Sam, het is niet zo erg. Doe gewoon mee.”
’s Avonds gaat Sam met een rugzak vol stress naar huis.
Waarom preventief werken beter is
Hoewel het belangrijk is om ’s avonds zijn stress te verminderen, is het nog beter om te kijken hoe je stress kunt voorkomen of op dat moment zelf aan te pakken. En ja, ik weet dat je niet kan verhinderen dat er veranderingen zijn op een dag, want we leven niet in een robotwereld.
Maar er zijn tal van dingen die we zouden kunnen doen:
Wat kun je vooraf doen?
- Bereid het kind voor: Vertel wat er gaat gebeuren en doe dit visueel. Geef aan wanneer het wel weer turnen gaat zijn, wat ze gaan doen bij het nieuwe project, wat je van het kind verlangt, …
- Wat met jou?: Vraag actief wat dit met het kind doet. (Leer heel je klas dit aan, want ook voor andere kinderen kan het helpend zijn)
- Stress uiten: Geef het kind de mogelijkheid om zijn stress te uiten door het te zeggen, het gebruik van een barometer, te gaan wandelen, …. Spreek het kind niet aan op zijn gedrag op dat moment, wel op wat er met hem gebeurt.
- Tot rust komen: Geef het kind de mogelijkheid om tijd te nemen om deze overgang rustig door te komen. Zet het kind op een plek die voor hem comfortabel is.
- Voer veranderingen door: Laat het kind kiezen welk deel het wel of niet meedoet, welk instrument het wil bespreken, met wie het samenwerkt, …
- Mogelijkheden: Geef het kind de mogelijkheid om even uit de klas te gaan wanneer nodig. Na het muziekproject nog even te ontspannen.
Hoe je samen kunt werken aan minder stress
Maar stress bij een kind met autisme, kan je niet enkel via de buitenwereld organiseren, want het is te onvoorspelbaar, wisselend en kindafhankelijk. Om onze kinderen weerbaar te maken in deze wereld is het ook van belang om met onze kinderen aan de slag te gaan.
Leer hen te communiceren wat er in hen omgaat. Oh ja, dit moet niet dadelijk met woorden zijn of een kind moet dit niet dadelijk zelfstandig kunnen aangeven. Ook hier hebben onze kinderen een leerperiode nodig.
Laten we ontschuldigen
Stress bij kinderen met autisme is geen fout of falen. Het is een natuurlijke reactie op een wereld die soms te veel is. Door die stress te zien als een overlevingstechniek – een manier waarop het kind zichzelf probeert te beschermen – kunnen we ons richten op begrip en samenwerking.
Samen kunnen we een omgeving creëren waarin kinderen met autisme zich veilig voelen, waar ze zichzelf kunnen zijn, en waarin stress geen vijand is, maar een signaal dat we samen iets kunnen veranderen.
Wil je meer weten over stress bij autisme? Schrijf je dan in voor de webinar.
